Asalka Daarood – Ma Carab Baa?

Waxaa la rumeysan yahay in Daarood Jabarti uu ka soo jeedo Carabta, gaar ahaan qabiilka Quraysh ee Maka. Sida lagu xusay sheekooyin taariikheed, Daarood wuxuu ahaa nin ka yimid Yaman, wuxuuna ka mid ahaa reer Banu Hashim ama Jabarti, oo ah dad caan ku ahaa diinta Islaamka. Waxaa la sheegaa inuu yimid Soomaaliya qiyaastii qarnigii 12-aad ama 13-aad, halkaas oo uu guursaday gabadh ka tirsan qabiilka Dir, taasoo dhidib u taagtay faraca Daarood.

Doodaha ku saabsan asalkiisa:

  1. Aragtida asalka Carbeed: Taariikhyahano badan ayaa qiraya in Daarood uu asal ahaan Carab ahaa, isaga oo ka soo jeeda Yaman, gaar ahaan dhulka Hadramout ama Mecca.
  2. Aragtida asalka Soomaaliyeed: Qaar ka mid ah taariikhyahannada waxay ku doodaan in Daarood uu asal ahaan Soomaali ahaa, balse uu xiriir dhow la lahaa Carabta, taasoo keentay in sheekooyinkiisa la xoojiyo.

In kasta oo doodahaas jiraan, Soomaalida badankeed waxay rumeysan yihiin in Daarood uu Carab ahaa oo uu soo galay dhulka Soomaaliya, isagoo noqday mid ka mid ah qabiilooyinka ugu saameynta badan.

Faraca Daarood iyo Qabiilooyinka uu Ka Kooban Yahay

Sheekh Daarood Abdirahman Bin Ismaaciil wuxuu dhalay shan wiil, kuwaas oo ah asalka qabiilo badan:

  1. Sade – Wuxuu dhalay Mareexaan iyo Facaye
  2. Tanade – Wuxuu dhalay Leelkase
  3. Yusuf – Wuxuu dhalay Awrtable
  4. Ciise Daarood – Wuxuu noqday beel gooni ah
  5. Kablalax – Wuxuu dhalay Kumade iyo Kombe

Kumade wuxuu dhalay Absame, halka Kombe uu dhalay Gerri Kombe iyo Harti Kombe.

Beelaha Hoos Yimaada Daarood

Daarood wuxuu leeyahay beelo waaweyn oo kala ah:

  1. Harti (Harti Kombe)

    • Majeerteen
    • Dhulbahante
    • Warsangeli
    • Deshiishe
    • Liibaan Gaashle
    • Geesa Guule
    • Kishkii Qabe

  2. Absame (Kumade)

    • Ogaadeen
    • Jidwaaq
    • Baalcad
    • Weyteen

  3. Mareexaan (Sade)

    • Reer Diini
    • Reer Xasan
    • Eli Dheere

  4. Leelkase (Tanade)

  5. Awrtable (Yusuf Daarood)

  6. Ciise Daarood

  7. Inta Kale

    • Geri Kombe
    • Harlac
    • Leelkase
    • Awrtable

Saamaynta Daarood ee Soomaaliya iyo Geeska Afrika

  1. Dhaqaale: Daarood wuxuu si weyn ugu lug leeyahay ganacsiga xuduudaha, sida xoolaha nool, kalluumeysiga, iyo badeecadaha ka yimaada ganacsatada waaweyn ee Bariga Afrika.
  2. Siyaasadda: Waxay kaalin weyn ku leeyihiin hoggaanka Soomaaliya, iyagoo soo saaray madaxweynayaal iyo raysal-wasaareyaal badan.
  3. Ciidan: Waxaa jira taariikh dheer oo ku saabsan doorkooda difaaca iyo militariga Soomaaliya.